Κινόα-Αμάρανθος

Κινόα: η μητέρα των δημητριακών

Η κινόα (ή κίνβα) ήταν κατά τους Ίνκας μια αληθινά χρυσή τροφή, η «μητέρα όλων των δημητριακών», πολύτιμη όσο το καλαμπόκι και η πατάτα. Μόνο που δεν είναι δημητριακό, παρά ο αποξηραμένος καρπός ενός φυτού της Βολιβίας και του Περού.

Η θρεπτική της αξία: Περιέχει περισσότερες πρωτεΐνες από  οποιοδήποτε δημητριακό: 16,2% σε σύγκριση με το 14% του σιταριού και το 7,5% του ρυζιού. Έχει υψηλή περιεκτικότητα στα αμινοξέα λυσίνη, μεθιονίνη και κυστίνη και επιπλέον περιέχει όλα τα βασικά αμινοξέα. Η διατροφική της αξία από πρωτεϊνική άποψη πλησιάζει του κόκκινου κρέατος και των γαλακτοκομικών. Επιπλέον όμως έχει πολύ χαμηλότερα λιπαρά από αυτές τις τροφές και φυσικά τις πολύτιμες φυτικές ίνες. Περιέχει επίσης κάλιο, σίδηρο,  ευδάργυρο και διάφορες βιταμίνες του συμπλέγματος Β.

Τι μας προσφέρει: Είναι μια τροφή ελαφριά και εύπεπτη, πολύ καλή και για ηλικιωμένα άτομα, καθώς ανεβάζει τον αιματοκρίτη, βοηθά στην καλή τροφοδότηση του εγκεφάλου με αίμα και, επιπλέον, έχει χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη.

Πώς θα την αξιοποιήσετε: Χάρη στη λεπτή γεύση της μπορεί να συνδυαστεί με αμέτρητα συστατικά σε κύρια πιάτα, σούπες και σαλάτες και υποκαθιστά οποιοδήποτε δημητριακό ή ρύζι στις ανάλογες συνταγές. Η παρασκευή της είναι απλή: Ρίχνετε ένα μέρος κινόα σε δυο μέρη νερό που βράζει και, όταν ξαναπάρει βράση, χαμηλώνετε τη φωτιά, σκεπάζετε και αφήνετε μέχρι να απορροφηθεί όλο το νερό (περίπου 15 λεπτά). Είναι έτοιμη όταν οι κόκκοι γίνουν διαφανείς. Μια παραλλαγή της για πρωινό: αφού σιγοβράσει η κινόα για 5, να προσθέτετε φέτες μήλου, σταφίδες και συνεχίζετε το βράσιμο ώσπου να απορροφηθεί το νερό. Στη συνέχεια σερβίρετε με γάλα και μέλι ή καστανή ζάχαρη. Μπορείτε ακόμα να φτιάξετε ταμπουλέ, τη δροσερή ανατολίτικη σαλάτα με το πλιγούρι και το μαϊντανό, χρησιμοποιώντας αντί για πλιγούρι την κινόα. Μια άλλη ιδέα είναι να προσθέσετε στη βρασμένη κινόα ψιλοκομμένα σοταρισμένα λαχανικά, όπως καρότα, πιπεριά πράσινη και κόκκινη,
κρεμμύδι, σκόρδο και καβουρντισμένα αμύγδαλα ή άλλους σπόρους.

 

Αμάρανθος:

Πριν ανακαλυφθεί η Αμερική από τον Κολόμβο, οι Αζτέκοι είχαν ανακαλύψει τη σπουδαιότητα του αμάρανθου, όχι μόνο ως φαγώσιμου, αλλά και ως θεραπευτικού φυτού. Τον τιμούσαν μάλιστα τόσο, ώστε να τον χρησιμοποιούν και στις (αιματηρές) ιεροτελεστίες τους, πράγμα που τρόμαξε τόσο τους Ισπανούς κονκισταδόρες, ώστε να απαγορεύσουν τη χρήση. Όμως ο αμάρανθος εξακολούθησε να αποτελεί βασικό συστατικό διατροφής όχι μόνο στη Λατινική Αμερική, αλλά και στην Ινδία και το Νεπάλ. Έκαναν αλεύρι από τους σπόρους του, ποτά από τη ζύμωσή του, διαφόρων ειδών φαγητά και χρησιμοποιούσαν τα φύλλα και τα κόκκινα άνθη του για διατροφικούς και ιαματικούς σκοπούς.

Η θρεπτική του αξία: Τι το σπουδαίο όμως έχει αυτός ο θάμνος με το ελληνικής καταγωγής όνομα (που του δόθηκε χάρη στην εκπληκτική αντοχή του); Οι σπόροι του περιέχουν άφθονη πρωτεΐνη, που περιλαμβάνει σεβαστές ποσότητες από λυσίνη και μεθιονίνη, δυο βασικά αμινοξέα τα οποία σπάνια συναντώνται σε φυτικές τροφές. Έχει τρεις φορές περισσότερες φυτικές ίνες και πέντε φορές περισσότερο σίδηρο από το σιτάρι, δυο φορές περισσότερο ασβέστιο από το γάλα κι ακόμα φώσφορο, κάλιο και βιταμίνες A και C. Περιέχει τοκοτριενόλες (μια μορφή της βιταμίνης Ε) και έλαιο πλούσιο σε λινολεϊκό οξύ. Τα φύλλα, που επίσης τρώγονται, μοιάζουν με του σπανακιού στη γεύση, αλλά έχουν περισσότερο ασβέστιο, σίδηρο και φώσφορο από αυτό.

Πώς θα τον αξιοποιήσετε: Μαγειρεύεται σαν δημητριακό, αλέθεται σε αλεύρι, ψήνεται σαν ποπ-κορν. Μπορεί να μαγειρευτεί μαζί με άλλα σιτηρά, να προστεθεί σε τηγανητά λαχανικά και σούπες αλλά και σε σάλτσες. Το αλεύρι του μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο του για παρασκευάσματα που δεν φουσκώνουν, όπως τηγανίτες ή πίτες, ενώ για ψωμί θα πρέπει να αναμιχθεί με άλλα αλεύρια (1 μέρος αμάρανθος και 3-4 μέρη άλλα είδη), γιατί δεν περιέχει γλουτένη. Οι σπόροι μαγειρεύονται σε νερό (αναλογία 1: 2,5 μέρη νερό) σκέτο ή αναμεμιγμένο με ζωμό ή χυμό μήλου, για 20, ώσπου να μαλακώσουν. Μπορείτε να προσθέσετε τζίντζερ, αρωματικά βότανα ή να το αναμίξετε με όσπρια. Ανακατεμένο με μέλι, σταφίδες, ξηρούς καρπούς μπορεί να αποτελέσει ένα καλό «μούσλι» για πρωινό.

Αμάρανθο και Κινόα, καθώς και προϊόντα τους, θα βρείτε σε βιολογικά καταστήματα.

 

http://biobaxes.wordpress.com/2011/10/13/%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CE%B1-%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%81%CE%B1%CE%BD%CE%B8%CE%BF%CF%82/