KOINΩΝΙΑ: Οι έμποροι της ηθικής

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ
Του Αριστείδη Χατζή

Αναπληρωτή καθηγητή Φιλοσοφίας Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Οι οικονομολόγοι έχουν μια κακή συνήθεια. Ενδιαφέρονται για τις προτιμήσεις των ανθρώπων όπως αυτές εκδηλώνονται μέσω των επιλογών τους. Δεν τους ενδιαφέρει το τι θέλεις ή νομίζεις ότι κάνεις, αλλά αυτό που πραγματικά κάνεις.

Ενδιαφέρονται δηλαδή για τις πράξεις σου. Ετσι, δεν τους απασχολεί και τόσο ότι δηλώνεις πως είσαι καλλιεργημένος, διαβάζεις βιβλία, βλέπεις θεατρικές παραστάσεις και αγαπημένα σου τηλεοπτικά προγράμματα είναι τα ντοκιμαντέρ για την αναπαραγωγή των πιγκουίνων. Δεν εμπιστεύονται τις δηλώσεις. Για να ανακαλύψουν τις προτιμήσεις σου θα αναζητήσουν τις πράξεις σου.

Ισως διαπιστώσουν τότε ότι διαβάζεις μόνο αθλητικές εφημερίδες ή νεο-άρλεκιν με «αποχρώσεις», στο θέατρο δεν πατάς το πόδι σου παρά μόνο για να φωτογραφιστείς με τον ηθοποιό της σαπουνόπερας που παρακολουθείς ανελλιπώς, όταν βέβαια δεν συμπίπτει με το εκάστοτε τουρκικό έπος. Δηλώνεις και θέλεις να είσαι κάτι άλλο από αυτό που είσαι πραγματικά και δεν σου αρέσει καθόλου να στο θυμίζουν.

Ο κοινωνιολόγος Ερβινγκ Γκόφμαν στο περίφημο έργο του «Η παρουσίαση του εαυτού στην καθημερινή ζωή» παρομοιάζει την καθημερινή συμπεριφορά μας με μια μικρή θεατρική παράσταση που έχει στόχο να