Η έκθεση ΠΟΡΤΕΡ: Το ΔΝΤ του 1947

Μεγάλη γοητεία μου ασκούν κείμενα που έρχονται από το παρελθόν, έχουν όμως αντίκρυσμα και στο σήμερα. Κι αυτή η γοητεία ενισχύεται όταν το περιεχόμενο των κειμένων αφήνει μια ευχάριστη επίγευση για τα τωρινά, μια ελπίδα. Πολλές φορές όμως, αντί να γοητεύουν, απογοητεύουν, όταν δηλαδή φανερώνουν ακατάπαυστα κακώς κείμενα σ’ αυτόν τον τόπο ή σου προκαλούν μια δυσθυμία, καθώς βλέπεις ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει προς το καλύτερο ή – πόσω μάλλον – όταν τα στραβά της Ιστορίας επαναλαμβάνονται δίχως τα παθήματα να έχουν γίνει μαθήματα. Στη δεύτερη κατηγορία ανήκει ένα κείμενο από το πρόσφατο παρελθόν, από μια ταραγμένη περίοδο που προκάλεσε φοβερά πάθη στους Έλληνες και ίσως μόνο οι τωρινές γενιές να φαίνονται έτοιμες να τα αφήσουν πίσω: στην περίοδο του εμφυλίου 1946 – 1949.

Μετά τη λήξη του β’ παγκοσμίου πολέμου, οι νικήτριες Δυνάμεις μοίρασαν τον κόσμο. Η Ελλάδα σύρθηκε στο άρμα της Μ. Βρεττανίας του Τσώρτσιλ. Αρχές του 1947 όμως, κι ενώ μαίνεται ο εμφύλιος, καταφθάνει στην Αθήνα ο Πωλ Πόρτερ, επικεφαλής της Αποστολής Οικονομικής Έρευνας, απεσταλμένος του αμερικανού προέδρου Τρούμαν, ως προάγγελος της αλλαγής φρουράς: από τον βρεττανικό έλεγχο, θα περνούσαμε στον αμερικάνικο. Μάλιστα, στην κυβέρνηση που σχηματίζεται, μετέχει για πρώτη φορά ως Υπουργός Εργασίας, ο Κ. Καραμανλής.

Η αποστολή του Πόρτερ ήταν να ελέγξει κατά πόσο θα σύμφερε στις ΗΠΑ μια επέμβαση (στρατιωτική – οικονομική) στην Ελλάδα. Μέσα σε δυο μήνες (28 Μαρτίου 1947), ο Πόρτερ κατέθεσε την έκθεσή του στη Βουλή των ΗΠΑ, την οποία δημοσίευσε λίγο αργότερα, τον Μάιο, η αθηναϊκή εφημερίδα Ελευθερία. Αυτή η έκθεση είναι το εν λόγω κείμενο, από το οποίο παραθέτω κάποια αποσπάσματα: